📖 Matthai 7:13-14
13 “A fiakmi kotka sungin feh uh, ziangahtile hell fehnak kotka cu a kau ih a lamzin khal a ol; curuangah a zawhtu khal an tam a si. 14 Sikhalsehla nunnak sungih luhnak kotka cu a fiak ih a fehnak lamzin khal a har; curuangah a thleng suaktu cu mi malte an si.
480 BCE laiah Persia Siangphahrang Xerxes I (King Xerxes the first) cun a uknak kauh ter dingah Greece Ram lak dingin Ralkap thawng tampi thawn Greece a ra pan. Culaiah Greece ramthen ih Khawpi Sparta Siangpharan Leonidas le Spartan Ralkap 300 cu Persia Ralhrang do dingah an rak tiar aw cia ve. Mipum zoh in Spartans Ralkap cun Persia Ralhrang neh rual an silo nan, Siangphahrang Leonidas cun ruahnak á¹ha hmangin, a ram luhnak tlang lamzin umsun ih a fatebik cu an ralkhamnak ah a rak hmangih cui hmun ihsin ralthuam thawn an rak hngak. Persia Ralkap pawl cun nasazet in an nawr rero nan a ra thlengtu pohpoh an thi vivo. Ti ngaihnak theilo le mangbang zetin Siangphahrang Xerxes I cun a rak zoh. Doawknak a suah hlanah Ephialtes timi cun Spartan dothlennak ah thlun ve dingin Siangphahrang Leonidas a rak dil ve. Asinan, a mi banglo nak le a caklonak cu hmuhsuam/deusawh phah in a thlun theilo ding thu a rak sim. Ephialtes a thinnatnak cu a ram le a miphun phatsannak ah a hmangih Persia Ralhrang pawl cu lamzin dang a um thu a rak sim ruangah Persia cun Greece ram a rak lak theisal. Cui do thlennak cu "Thermopylae Dothlennak" (Battle of Thermopylae) tiah kawh a si ih, Siangphahrang Leonidas le Spartans Ralkap huaisen 300 tla an ram hrangah a nun a hlan ta a si.
🌿 Zirdingmi:
Caan tampi ah raldo ding le pahtlang ding tampi kan neih caanah Lamzin nuam le tum kan hril pang á¹heu. Siangphahrang Leonidas vekin lamzin kau le nuam siloin, Kan á¹hanso theinak le á¹an kan khuar theinak lamzin fate sawn hril in harsat buainak pahtlang zuam uh si. Cui lamzin fiah/fate cu kan khamawk theinak ralhruangpi a si thei. Harsatnak le buainak kan ton caan ih hrial kan tum asile, hlawhtlinnak kan hngah dahlo ding.
Asinan, kan hlawhtlinnak cu mi hmuhsuamnak le mi nautatnak ah kan hmanah cun Siangphahrang Leonidas vekin kan bah/tluknak ah a cang thei. Tulai mino ih kan uar zetmi cu "Hihi kan nun le ka duhhril theinak a si"(Its my life and my choice) timi a si. Kan hlawhtlinnak le malsawnnak khamtu/dodaltu tumzet a si. Ephialtes cu Greece mi rori a si ve konan duhhamnak/hmasialnak ruangah a miphun a phatsan ih an ram tiang siatsuah á¹heh a si. Kan nunnak ah duhhamnak/hmasialnak le mah le mah ukawk theilo nak in Pathian thlasuah le kan hlawhtlinnak in a dodal/siatsuah á¹heu tikha hngilh hrimhrim hlah uh si.
Zumtu nang le kei kan thei ringring dingmi cu Pathian duhnak thlun hi lamzin fiak/fate feh vek a bang nan a netnak ah nunnak lamzin a si ih, hlawhtlinak kan hmuh veten hngalnak, puarthaunak, mi deusawhnak le mi ziangsiarlonak ah kan hmang a si le tlaksiatnak in a thlun cih á¹heu kha kan hngilh hramlo pei.